Zonsondergang fotograferen: 5 ingrediënten

DE ZONSONDERGANG FOTOGRAFEREN: MET DEZE 5 INGREDIËNTEN KOMT HET WÉL OVER

Laatst zag ik ergens een mooie inspirerende quote die ik graag met jullie wil delen:

Er zijn maar weinig mensen die dit doen. En toch ben ik er zeker van dat je er meer plezier uithaalt dan zo’n verslavende serie. Zeker als het eindigt met zo’n halve ontknoping waardoor je aan het einde toch weer met allerlei vragen blijft zitten. Enfin, tot zover mijn Netflix frustraties. Meer zonsondergangen, daar gaat het om. Ik kan me er wel in vinden. Het heeft altijd iets betoverends, zo’n zonsondergang.

Als (hobby)fotograaf wil je dit fenomeen dat steeds weer anders is en soms spectaculaire kleuren laat zien, natuurlijk ook vastleggen. Ik merkte zelf dat dát toch moeilijker is dan het lijkt. Prachtige avond gehad, kom je thuis met een kaartje vol rode luchten en die bol op verschillende hoogtes. Best saai, een zonsondergang op een foto. Ik zocht en vond een aantal ingrediënten die samen een recept vormen voor betere resultaten bij zonsondergang fotograferen.

1. De basis voor zonsondergang fotografie

Je hebt een goede plek nodig. De eerste keren dat ik op pad ging kwam ik op plekken waar de zon al snel achter de bomen verdween. Daar sta je dan. Oh ok, beetje jammer. Als je weet dat de zon in het westen onder gaat, kan je onderzoek zoen op Google Maps. Met de satellietbeelden zie je duidelijk waar bijvoorbeeld het bos is en waar je dus niet moet zijn. En dan blijft het nog een kwestie van op pad gaan en uitproberen of de locatie inderdaad geschikt is en vrij uitzicht biedt op het westen. Altijd mooi: water op de voorgrond. Op een plek aan de Noordzee, met uitzicht naar het westen zit je altijd goed.

2. De zonsondergang fotograferen vraagt om voorbereiding

Verder is het handig dat je in de voorbereiding naar het weer kijkt. Op een dag met een dicht wolkendek is het lastig om de zon te pakken te krijgen, hoewel hij er soms dan nog even tussendoor piept op het laatste moment. Met zo’n mooie zonneharp als je geluk hebt. Een wolkenvrije lucht biedt zicht op de zon maar maakt de foto niet altijd interessanter. Lichte of halve bewolking geeft vaak het mooiste effect. Google even ‘tijdstip zonsondergang’ zodat je op tijd bent. Als je zorgt dat je minimaal een uur voorafgaand aan de zonsondergang aanwezig bent, kun je de locatie alvast verkennen (en nog even gebruik maken van het gouden uurtje).

3. Het materiaal

Welke lens het beste is? Dat ligt eraan. Een groothoeklens ligt voor de hand, maar met een telelens kan je de zon groter maken en dus een belangrijkere rol geven in het beeld. Een statief is een must als het wat donkerder wordt en je met langere sluitertijden werkt. Verder is een zonnekapje handig ter voorkoming van lensflare voor degenen die er niet van houden, want in sommige gevallen kan het natuurlijk ook een heel mooi effect geven.

Zonnekapje gebruiken bij zonsondergang fotografie

• Als je de witbalans op bewolkt zet komen de warme kleuren het best over. Op auto worden de kleuren vaak wat fletser.
• Door in RAW te fotograferen pas je de witbalans achteraf nog makkelijk aan.
• Vaak is de zonsondergang een onderdeel van een landschap. Een klein diafragma, F8 en hoger zorgt ervoor dat alles scherp is. Maar het kan ook zijn dat je een object op de voorgrond fotografeert en de zonsondergang als wazige achtergrond wilt gebruiken. In dat geval kun je kiezen voor een groter diafragma.
• Bij zonsondergang fotografie heb je in ieder geval altijd te maken met een situatie die aan veel verandering onderhevig is in korte tijd. De kleuren in de lucht kunnen van minuut tot minuut anders zijn. Dat betekent dat je je instellingen ook steeds aan moet passen. De diafragma voorkeuze stand is hierbij handig, de sluitertijd past zich dan automatisch aan.
• Houd je ISO zo laag mogelijk om ruis te voorkomen, de sluitertijd wordt langer, dus vergeet dat statief niet!
• Wat betreft belichting: een of twee stops onderbelichten is aan te raden. De kleuren komen dat vaak beter uit. In de nabewerking is het eenvoudig om naderhand de belichting iets op te halen als dat nodig is.

5. Een voorgrond

Een zonsondergang op zich kan heel saai zijn op een foto. Vooral als je een eenvoudige voorgrond hebt en heldere lucht hebt zonder wolken die het geheel wat interessanter kunnen maken. Wat je daarom het key-ingrediënt is voor een zonsondergangsfoto met een wauweffect is (iets van) een voorgrond. Het zorgt voor diepte en balans in het beeld. Je kunt gaan voor een duidelijk onderwerp op de voorgrond dat door het tegenlicht verandert in een silhouet (lees daar meer over in dit blog over silhouetten fotograferen). Of je kiest voor een landschap met wat heuvels, struiken, bomen of een element met leidende lijnen op de voorgrond (denk aan een sloot of een vloedlijn van opzij).

Tot slot:

Een veelgemaakte fout bij zonsondergangfotografie: Zon onder, inpakken en wegwezen. Maar ga niet meteen naar huis als de zon onder is! Meestal komen de mooiste kleuren dan pas tevoorschijn. Geen kleuren? Wel blauw, want je zit nu in het blauwe uurtje. Veel succes en geniet van de mooie avonden en mooie zonsondergangen. Netflixen kan altijd nog!