Scherpere foto’s door Back Button Focus

Als je met andere fotografen praat of uit tijd besteedt op fotografieforums of social media, zul je ongetwijfeld een stroom van vragen zien die vragen naar de beste manier om focus vast te leggen. Misschien ben je een van die mensen die Back Button Focus wil proberen maar het lastig vindt.

Mijn ervaring is dat Back Button Focus, fotografen in het begin een beetje in de war brengt, maar als je het eenmaal begrijpt en eraan gewend zijn, vinden ze het bijna allemaal geweldig! Sinds ik Back Button Focus gebruik, heb ik een opmerkelijk verschil opgemerkt in de nauwkeurigheid van mijn focus en dus ook scherpte in mijn foto’s.

Back Button Focus is natuurlijk niet de heilige graal en verzekerd je zeker niet van topfoto’s. Toch raad ik het iedere fotograaf om te gebruiken. Back Button Focus (oftewel BBF) is gewoon een baanbrekende manier om je camera te bedienen. Ik hoop daarom ook dat dit artikel degene die het (nog) niet gebruiken, over de streep trekt.

Wat is BBF

In een normale situatie stelt je camera scherp wanneer de ontspanknop half wordt ingedrukt, en de fotograaf maakt de foto wanneer de knop volledig wordt ingedrukt. BBF zorgt er echter voor dat de ontspanknop de focusactivering helemaal niet regelt, maar wijst in plaats daarvan een andere knop aan de achterkant van de camera toe (AF-ON) om het scherpstellen op de camera te activeren.

Fotograferen in AF-C met de voordelen van AF-S

Het grootste voordeel van scherpstellen met de BBF-knop is de mogelijkheid om opnamen te maken in de modus AI-Servo / Continuous Servo (AF-C) met alle voordelen van One-Shot / Single Servo (AF-S). Omdat de BBF-knop alleen wordt geactiveerd wanneer je erop drukt en moet scherpstellen, kun je je vinger simpel van de BBF-knop afhouden wanneer je de scherpstelling moet vergrendelen waardoor je kunt doorgaan met het maken van foto’s.

Back Button Focus bij alle soorten van fotografie te gebruiken

BBF wordt veel door sport- en actiefotografen gebruikt maar je kunt het bij alle soorten van fotografie gebruiken. Stel dat je portretten maakt. De persoon die je fotografeert staat stil en je wilt verschillende foto’s van de persoon maken. Je maakt jouw eerste foo en wijzigt vervolgens je compositie en moet hiervoor je focuspunt verplaatsen om op het oog van de persoon te kunnen scherpstellen. Als jouw camera meer dan 40 scherpstelpunten heeft, zoals veel DSLR’s, moet je de ‘vierweg-selector’ gebruiken om het scherpstelpunt naar de juiste plek te verplaatsen, scherp te stellen en vervolgens de foto te maken. Hoe irritant!

Je kunt echter de BBF-knop gebruiken om dit probleem op te lossen, omdat de afstand tussen de fotograaf en het onderwerp tussen beide opnamen hetzelfde blijft, maar de compositie verandert. Met BBF activeert je de scherpstelling voor de eerste opname en kan vervolgens oneindige vaak opnieuw je beeld componeren, zolang de afstand tussen de camera en het onderwerp exact hetzelfde blijft.

Op de onderstaande foto kon ik de beweging volgen van de hond die naar me toe rende door mijn duim op de BBF-knop te houden terwijl ik ontspan met mijn wijsvinger. Ook al rende de hond naar me toe en het scherpstelvlak veranderde met de milliseconde, door samen de BBF-knop en de continue focusmodus te gebruiken, kon ik een uitstekende focus bereiken op een anders lastige opname.

Dit is de reden waarom ik zo dol ben op het combineren van Back Button Focus en een continue focusmodus – in welke situatie ik me ook bevind, ik heb de mogelijkheid om de focus snel en nauwkeurig vast te leggen.

Als ik een bewegend onderwerp heb, kan ik op elk moment mijn BBF-knop ingedrukt houden om mijn onderwerp en ontspanknop te volgen. Als mijn onderwerp stil is, kan ik de scherpstelling vergrendelen met dezelfde BBF-knop, de compositie aanpassen als ik dat wil of nodig heb, en op elk moment op de sluiter drukken om de foto te maken. Het is echt een veelzijdige opstelling.

Nadelen? Zijn die er ook?

Absoluut. Je camera uitlenen aan een andere fotograaf is wat lastig, als hij of zij deze manier van focussen niet gewend is. Maar het grootste nadeel: het is wennen. Hoewel fabrikanten op veel cameratypes wel een AF-ON-knop plaatsen, is die knop zelden of nooit standaard ingesteld als scherpstelknop.  Het automatisme om daar de ontspanknop voor te gebruiken is dan ook sterk aanwezig. Je zult er dus zeker aan moeten wennen. Maar het is de moeite van het proberen waard!

Instellen back button autofocus

Veel spiegelreflexcamera’s beschikken over een AF-ON-knop óf hebben de mogelijkheid om die functie aan een van de knoppen op de achterzijde toe te wijzen (zoals de AE Lock knop). Helaas werkt dat bij verschillende merken en zelfs typen camera overal anders. Belangrijk is dat je de AI Servo (bij Nikon AF-C genoemd) aanzet, zodat je ook continu kunt focussen. Vervolgens moet je in het menu op zoek naar de mogelijkheid om het activeren van de autofocus aan de AF-ON-knop toe te wijzen. 

• Bij Canon vind je die functie vaak in het custom functions menu. Voor de 5D mark II en de 60D is dat bijvoorbeeld custom function IV (bediening), voor de 5D mark 3 moet je bij custom function 2 zijn.
• Op een Nikon-camera vind je de mogelijkheid vaak in het menu onder ‘Autofocus’ of iets dergelijks. Niet elke camera heeft overigens een aparte AF-ON-knop. In veel gevallen kun je dan een andere knop (bijvoorbeeld de AE-lock) toewijzen als AF-ON. 

De manier van instellen verschilt dus per camera en model. Met een zoekopdracht op Google (‘back button focus’ in combinatie met je type camera) kun je ongetwijfeld uitvinden hoe het werkt. 

Wennen

De moeite van het proberen waard? Dat moet iedereen natuurlijk zelf bepalen. Het is inderdaad wennen, maar op het moment dat je er bewust mee bezig bent, werkt het wel erg fijn.

Laat gerust een reactie achter wat jouw ervaringen met Back Button Focus zijn.