Op stap in het blauwe uur – Deel 1

In deze blog vertellen we je van alles over fotograferen in het blauwe uur. Heb je nog nooit gehoord van het blauwe uur, of blue hour, dan zal dit na het lezen van deze blog compleet anders zijn. Het kan zelfs je leven veranderen dus je bent gewaarschuwd! Eenmaal besmet met het virus van het blauwe uur is er geen weg meer terug. Maar eerst tips om foto’s te gaan maken in het blauwe uur en zo je fotografiehorizon te verleggen.

Wat is het blauwe uur?

Het blauwe uur, of blue hour, is het moment van de dag dat we vroeger de burgelijke schemering noemden. Oftewel, daar waar de nacht overgaat in de dag, het moment vlak voor zonopkomst, en omgekeerd wanneer de dag overgaat in de avond, na zonsondergang. Blue hour is er dus tweemaal daags.

Wat tijdens het blauwe uur gebeurt is vooral dat je mooie zachte blue tones in de hemel krijgt die fraai contrasteren met de omgeving. En wat mij betreft vooral het moment om stedelijke landschappen met mooi uitgelichte architectuur of oude gebouwen perfect op de foto te zetten. Tip! Let eens op dat moment dat ‘s avonds de straatverlichting aangaat. Als je kunt, neem dan je camera eens mee en fotografeer eens met je grootste lensopening. Bijvoorbeeld f/2.8 en een sluitertijd waarmee je nog goed uit de hand kan fotograferen. Je kunt dan een foto als hiernaast maken en zo het blauwe uur ontdekken.

Wat heb je nodig om te fotograferen in het blauwe uur?

Statief

Howel ik je net nog de tip gaf om het blauwe uur voor het eerst te ontdekken door met je camera uit de hand te fotograferen en daarmee eens een foto als bovenstaande te maken staat het haaks op hoe je in de ideale situatie in het blauwe uur te werk moet gaan.

Avondfotografie en het blauwe uur zijn het domein voor statief en draadontspanner. Simpelweg omdat normaliter de hoeveelheid licht dat beschikbaar is veel te weinig is om uit de hand te fotograferen en je ISO dus schrikbarend omhoog moet met ruis dat de scherpte van je beeld negatief kan beïnvloeden. Dus, wil je avondfotografie en in het bijzonder het blauwe uur gaan fotograferen, dan is een stevig statief onmisbaar.

Met stevig bedoel ik een driepoot die jouw camera goed kan dragen en die niet bij het minste of geringste trilt. Dat heeft effect op je beeld in de vorm van onscherpte. Voorbeeld: ik nam ooit op vakantie een lichtgewicht reisstatiefje mee me balhoofd. Dit ging prima met de Canon EOS 760D en Sigma Art 18-35mm f/1.8 lens die samen ongeveer 1,3kg wegen. Maar toen ik met datzelfde statief met mijn combinatie Canon 5DMKIII en Sigma Art 24-105mm f/4 die samen bijna 2kg wegen wilde fotograferen stond het geheel minder stabiel en was aanraken van de camera uit den boze.

Draadontspanner

Wat me brengt bij de draadontspanner of afstandsbediening. Een absolute must have voor in je cameratas. Al was het alleen al dat je af en toe met je gezin samen op 1 foto wil om dat familieportret te maken. Met een draadontspanner kun je perfect in het blue hour fotograferen. En zo’n draadontspanner koop je soms al voor minder dan €15. Zelf gebruik ik een heel eenvoudig exemplaar waarbij gezegd moet worden dat de meeste systeemcamera’s allemaal wel beschikken over wifi, bluetooth of NFC en je middels een app de camera kan bedienen. Voordeel, je blijft op afstand van je camera, hoeft deze niet aan te raken en voorkomt daarmee ongewenste trillingen van je camera.

Lens en camera

Voor avondfotografie hoef je geen uitzonderlijk dure camera te hebben. Met iedere camera kun je een prima blue hour vastleggen, waarbij je hoogstens in sommige gevallen moet kunnen uitwijken naar BULB-modus om sluitertijden langer dan 30 seconden te hanteren. Zo schoot ik onderstaande opname met een edel compact camera: de Canon G7X en een eenvoudig reisstatief die ik probleemloos in mijn koffer kon meenemen naar Curaçao.

Qua lenzen of brandpuntafstand bevinden de meeste blue hour beelden van mij zich tussen de 12 en 35mm. Maar in feite kun je met alle lenzen blue hour fotografie bedrijven. Hoewel 70mm eerder uitzondering is dan regel. Besef dat hoe langer je lens is in combinatie met lange sluitertijden hoe groter de kans op trillingen door een beetje wind tot onscherpte in je beelden kan leiden.

Besef ook dat hoe groter je hoek des te dichter je op je locatie kunt kruipen en dus ook dichter op je lichtbron zoals hieronder in Amsterdam bij de befaamde papiermolensluis.

Gewoon eens doen

Hopelijk heb ik je met deze blog geïnspireerd er eens op uit te gaan in de vroege avond. Nu de klok een uur terug is, is blue hour redelijk vroeg. Daarmee heb je direct ook het voordeel dat er veel verlichting in de stad brandt. Al vanaf kwart over 5 tot 6 uur kun je, afhankelijk van het weer, aan de slag. En eigenlijk kan zelfs een beetje regen geen kwaad want dan krijg je juist het mooie effect van de straat mee. We nodigen jullie uit je eigen blue hour foto’s te delen met ons. Uit de ingezonden foto’s maken we een selectie die we vervolgens bespreken. Inspirerend en leerzaam. Doe mee en ga erop uit want het is al vroeg blue hour deze dagen. Later deze maand een vervolg op deze eerste blog met daarin meer over camerainstellingen en inspiratietips.

8 tips om te gaan fotograferen in het blauwe uur

1. Gebruik als hulpmiddel de blue hour app zodat je weet hoe laat het fotografiefeest begint. 
2. Let op als de straatverlichting aangaat zodat je weet wanneer het blue hour is. 
3. Herken en oefen eens uit de hand. Gebruik auto ISO, groot diafragma en passende sluitertijd en ontdek en leer de blue tones te herkennen. 
4. Gebruik een statief voor ruisvrije en knisperend scherpe foto’s.
5. Een afstandsbediening is onmisbaar.
6. Benut de live view-functie van je camera. 
7. Stel handmatig scherp. 
8. Fotografeer in RAW voor ideale nabewerkingsmogelijkheden.

Lees ook deel 2: Hoe fotografeer je in het blauwe uur?