Hoe beginnen met sportfotografie
Ondanks dat ik fulltime fotograaf en communicatieman ben, is sportfotografie zonder enige twijfel de meest opwindende ervaring die ik als fotograaf beleef. Het heeft mijn fotografie heel wat jaren terug volledig nieuw leven ingeblazen. Ondertussen kom ik regelmatig met fotografen in contact die meer willen weten en leren over sportfotografie.
Het is altijd geweldig om hun passie voor het fotograferen van sporten aan te wakkeren.Ontwikkeling als sportfotograaf (geldt trouwens voor alle fotografie) gaat in eerste instantie over oefening en voorbereiding. Je moet je werkelijke tijd in de praktijk steken om een beheersing van sportfotografie te krijgen en dat zal alleen lukken met veel oefenen en herhaling. Met andere woorden: VEEL over een lange periode zo VAAK mogelijk fotograferen.
LEER DE BASIS
Een jaar of 15 geleden kwam ik met sportfotografie in aanraking, nadat ik daarvoor vooral portret-, straat- en landschapsfotografie beoefende. Toch was dit een voordeel voor mij, want hoewel er een leercurve is die specifiek bij sportfotografie hoort, begreep ik al de basisprincipes voor het correct maken van foto’s. Ik wist hoe ik een juiste belichting en witbalans kon bereiken en ik begreep termen als brandpunten, diafragma, ISO, sluitertijden etc.
Als je die ervaring niet hebt en de basisprincipes niet goed onder de knie hebt, dan is het belangrijk dat je eerst start met het vertrouwd raken hiermee. Erop uittrekken om een sportevenement te fotograferen zonder kennis te hebben van ISO, sluitertijd, diafragma, scherpstellen en F-stops of het correct bedienen van je camera, resulteert vaak in minder goede resultaten. Of het resulteert in foto’s die wel goed zijn, maar die je niet kunt repliceren omdat je niet weet hoe en waarom je ze zo on maken.
Ook het gebruiken van sommige willekeurige instellingen die je bij een andere fotograaf hebt gezien, is niet altijd van toepassing op jouw individuele situatie op het veld of in de sporthal. Plus je loopt het risico gefrustreerd te raken of niet te begrijpen waarom je niet de foto’s krijgt die je graag wil maken. Het is in het begin vooral belangrijk om onderwerpen te vinden waarmee je de skills van beweging vastleggen kunt oefenen, of het nu gaat om dansen of springen, rennen, enz. Hierdoor ga je je veel comfortabeler voelen bij het fotograferen van sporters maar ga je ook beter begrijpen hoe je je moet positioneren langs de lijn of op het veld.
FOTOGRAFEER MET WAT JE HEBT
Ja, de realiteit is dat er camera’s en lenzen zijn gemaakt om specifiek actie vast te leggen en efficiënter met verschillende lichtomstandigheden om te gaan dan andere. Deze fotoapparatuur is traditioneel helaas ook veel duurder. Als je niet in de positie bent om deze items te kopen, betekent dit niet dat je niet naar buiten kunt gaan om mooie sportfoto’s te maken. Schiet gewoon met wat je in bezit hebt. Alleen op die manier leer je de mogelijkheden maar ook de beperkingen van je apparatuur. Sportfotografie is niet alleen actie. Het is vooral ook verhaal en emotie. Om dat vast te leggen heb je geen camera of lens van €5.000 nodig. Dit kun je bijna met iedere camera/lens combinatie.
KRUIP VOORDAT JE LEERT LOPEN
In de beginfase van sportfotografie zou je primaire motivatie moeten zijn om te leren hoe je de apparatuur die je hebt kunt gebruiken en de basisprincipes van fotografie te begrijpen. Actie vast te leggen en vooral het verschil te weten tussen een goede en slechte foto en de bijbehorende camera-instellingen. Het ontwikkelen van een goed begrip van die dingen kost tijd en oefening.
Totdat je genoeg consistente resultaten hebt ontwikkeld, zijn bepaalde sportarena’s over het algemeen geen goed idee voor je. Met andere woorden, als je net begint met sportfotografie, is toegang krijgen tot een WK of EK niet je eerste zorg. Als je het geluk hebt om die toegang wel te hebben verkregen, doe het dan, maar neem het mee als ervaring en geniet van de mogelijkheid.
BESTUDEER SPORTFOTOGRAFIE
De beste manieren sportfotografie te leren, buiten de sportaccommodaties zelf natuurlijk, zijn sportfotografieboeken, YouTube-video’s, fotoworkshops, online sportfotografiegroepen en het bekijken van het werk van sportfotografen in publicaties. Het combineren van deze bronnen geeft je een geweldige basis van informatie en kennis om je voor te bereiden op je dagen op de sportlocaties. Hier enkele voorbeelden:
NETWERKEN
Netwerken met andere fotografen is altijd een goede zaak. Creëer je eigen online netwerk en indien mogelijk ook in de omgeving van je woonplaats. Verbinding maken met anderen in je vakgebied kan van groot belang zijn. Zoek bv. een mentor voor sportfotografie die je inspireert en een gevestigd portfolio heeft dat je bewondert. Vind iemand die een gedegen kennis heeft van de basisprincipes van fotografie, het gebruik van apparatuur en die je ook kan begeleiden met de specifieke kenmerken van sport fotografie, zowel technisch als sociaal.
Naast het vinden van een mentor, is het ook positief om een aantal passie- of leeftijdsgenoten te vinden die zich mogelijk in een vergelijkbare fase van hun ontwikkeling bevinden. Met deze fotografen kun je contact maken om zodoende als aanmoediging en inspiratie te kunnen fungeren. Dit soort kameraadschap kan je helpen gemotiveerd te blijven plus je kunt leren van elkaars vooruitgang en fouten.
MAAK EEN PORTFOLIO
Hoewel ik een beginnende sportfotograaf zeker niet aanmoedig om zichzelf onmiddellijk te profileren als een professional, kan het hebben van een website met online portfolio zijn voordelen hebben. Terwijl je sportwedstrijden begint te fotograferen, zul je jezelf moeten blijven aanmoedigen, omdat je je niet van de ene dag op de andere ontwikkelt tot een goed sportfotograaf. Het is hierbij zaak om de beste foto’s op een goede manier te bewerken en online te plaatsen.
Goede, betrouwbare aanbieders voor een eigen online portfolio zijn o.a.:
- https://www.fotoclub.nl/fan Bij ons kan je jouw portfolio plaatsen
- http://www.smugmug.com
- https://zenfolio.com
- http://www.squarespace.com
- https://web.500px.com
- http://www.portfoliobox.net
- http://www.format.com
- https://1x.com
- http://www.flicker.com
KIES JE SPORT
Passie voor het fotograferen van een bepaalde sport is vaak een teken van aanleg. Naar welke sport (en) je ook van nature wordt getrokken of nieuwsgierig naar bent, maakt niet zo veel uit. Een sport waar je iets mee hebt of zelf beoefend (hebt) heeft echter veel voordelen. Zo heb ik vroeger vaak voetbal, tennis, volleybal en tafeltennis beoefent.
Hierdoor kan ik, vooral bij balsporten, beter anticiperen op situaties en zodoende het juiste moment vastleggen. Daarnaast kun je je beter in de sporter verplaatsen en zijn/haar (re)acties begrijpen. Hoewel het altijd waardevol is om te leren hoe je verschillende sporten kunt vastleggen, is er niets mis met een gepassioneerde voorkeur voor een sport. Ik heb geleerd hoe je bijna elke sport fotografeert, maar mijn echte passie zijn verplaatst naar atletiek, ritmische gymnastiek, tennis en schermen.
Door de sporten te fotograferen die je het meest waardeert, blijf je vaak geïnspireerd en gemotiveerd. Als je eenmaal de vaardigheden in die sporten hebt ontwikkeld, kun je later leren ze op andere sporten toe te passen. Fotografeer zoveel mogelijk wat je het leukst vindt. Bij jeugdsporten zijn nooit veel fotografen aanwezig en de coaches, spelers en ouders waarderen bijna altijd iemand die hun sportplezier en prestaties komt vastleggen.
Ondanks het lagere niveau van hun sportprestaties kun je nog steeds dynamische beelden vastleggen plus er komt vaak veel emotie bij deze kinderen kijken. Realiseer je wel dat er tegenwoordig soms een sfeer hangt van ‘waarom fotografeer je mijn kind!’ Daarom is het goed om vooraf met de vereniging contact op te nemen als je er wil fotograferen.
EEN ALGEMENE AANPAK
Per e-mail contact op te nemen met het bestuur van een sportvereniging om toegang te vragen om er te fotograferen is een goed startpunt. Leg je intenties kort uit terwijl je duidelijk aangeeft dat je dit doet om je zelf te verbeteren in de sportfotografie en het niet doet om financieel gewin. Als ze contact met me opnemen en nee zeggen, laat je het daarbij. Als je geen antwoord ontvangt, probeer je een tweede e-mail te sturen en vervolgens een telefoontje.
Als er geen antwoord komt en dit is een sport waar je erg in geïnteresseerd ben, ga je naar een training of wedstrijd en probeer je contact te maken met de coaches. Verrassend genoeg is dit laatste een zeer succesvolle strategie, omdat mensen zich meer op hun gemak voelen bij een face-face ontmoeting i.p.v. een e-mail die gemakkelijk over het hoofd kan worden gezien.
Je kunt met deze aanpak leuke en interessante relaties opbouwen. In je omgeving zijn er zeker verschillende nationale en semi-professionele competities voor mannen en vrouwen die volledig openstaan voor fotografen die hun wedstrijden vastleggen. Ze spelen meestal elk weekend en bijna het hele jaar door. Denk aan hockey, rugby, atletiek, etc. Ik zou beginnende fotografen adviseren om wat onderzoek in hun omgeving te doen om erachter te komen of een van deze teams bestaat. Een andere optie om toegang te krijgen tot de sportwedstrijden is fotograferen voor lokale weekblaadjes.
Passie en verbeelding
Ik weet niet of passie iets is dat je kunt opwekken, maar als je de passie voor het vastleggen van sport hebt, dan is het vaak een goed teken en zijn ontwikkelen van de aanleg en vaardigheden hoogst waarschijnlijk aanwezig. De passie voor iets motiveert je om je te willen ontwikkelen en maakt de lange uren van fotograferen en studeren niet zo moeizaam en zeker plezierig. Het hebben van die drive en focus zal zich uiteindelijk vertalen in de ontwikkeling van je foto’s.
Als je enige motivatie voor het fotograferen van sport is, om te proberen iets aan iemand anders te bewijzen, om bij professionele sportevenementen te komen, om te pronken bij vrienden of om de likes op social media te tellen, nou … dat recht heb je, maar die dingen zullen geen geweldig portfolio opleveren. Als je toegang hebt tot professionele sportevenementen, worden je foto’s van die evenementen niet beter en worden aandacht en voorkeuren niet altijd gelijk aan kwaliteit.
Dus mijn eerste advies is om ervoor te zorgen dat je betrokken bent om de juiste redenen en er bewust van bent. Een echte passie voor fotografie zal ervoor zorgen dat je de juiste omgevingen opzoekt en je apparatuur onder de knie krijgt en je voorbereid bent om die geweldige momenten te vangen. Je zou meer verliefd moeten worden op wat er op de achterkant van je camera display gebeurt dan waar je bent en wie je volgt op Facebook of Instagram. Wat niet wil zeggen dat social media geen krachtig middel kan zijn.
Zoals iedere fotograaf, heb ook ik mijn inspiratiebronnen. Hieronder enkele van mijn collega sportfotografen die ik bewonder om hun oog voor detail, creativiteit en originaliteit. Uiteraard zijn er meer sportfotografen die prachtige beelden maken en mij inspireren.
ENKELE SLOTOPMERKINGEN
Je moet altijd zorgen dat je openstaat voor kritiek van fotografen met meer ervaring dan jij, terwijl je nog steeds weet hoe je onderscheid kunt maken tussen feit en mening. Je moet nederig genoeg zijn om het perspectief van iemand anders te begrijpen en je eigen fout te zien, terwijl je voldoende vertrouwen hebt om je eigen weg te gaan met wat voor jou het beste werkt. Dit evenwicht is een slap koord. Realiseer je alsjeblieft dat omdat iemand toegang heeft tot bepaalde sportlocaties of zelfs werkt voor een belangrijke krant of persmedia, niet betekent dat ze die positie noodzakelijkerwijs hebben verdiend of dat hun werk hen daadwerkelijk rechtvaardigt.
Hoewel velen of de meesten hun weg hebben verdiend, zijn er mensen die een functie hebben die uitsluitend is gebaseerd op wie ze kennen. Als iemand zich in die positie bevindt, moet je ze zeker luisteren, maar realiseer je ook dat ze in een bepaalde positie zijn, niet altijd een indicator van hun expertise is. Wees op je hoede voor fotografen die je kunnen verbazen met al hun technische kennis van camera’s en lenzen maar ze laten je niet hun werk zien of ze hebben een portfolio van werk dat ondermaats is. Er zijn fotografen die technisch zeer intelligente mensen zijn, maar die geen echt gevoel voor kunstenaarschap of talent hebben, maar zich toch comfortabel voelen om kritisch te zijn over jouw foto’s.
Er zijn ook fotografen die alleen voor het geld betrokken raken bij sportfotografie (met name jeugdsporten). Hoewel dit niet het meest lucratieve veld is, zijn er sommigen die niet zo geïnteresseerd zijn in het maken van de best mogelijke foto’s maar in het verkopen van foto’s aan ouders die snel tevreden zijn en dat is an sich oké. Er zullen mensen zijn voor wie fotografie een kunst en een totale esthetische praktijk is.
Maar er zullen anderen zijn die sportfotografie eenvoudigweg als een baan beschouwen en sportfoto’s als niets anders dan producten zien, die door een lopende band van hun camera naar een persbureau worden geduwd. Allemaal prima maar bedenk altijd wat jij wil. Welke foto’s wil jij graag maken en past bij jouw stijl. Neem opmerkingen mee waar je iets aan hebt en die bij je passen maar gooi de rest lekker overboord. Ieder zijn ding en aanpak.
In ieder geval heel veel plezier aan het beleven de jouw sporten en vastleggen van de mooie momenten op beeld. Fotografeer ze!
Reacties