5 Macrofotografie-ideeën om thuis uit te proberen

Je begint er onderhand gewend aan te raken om thuis te werken en ook thuis je hobby’s te beoefenen, waaronder natuurlijk fotografie… De meesten van ons zijn het afgelopen jaar door corona nogal aan huis gekluisterd geweest. En de meeste fotografen, waaronder ikzelf, hebben het daardoor best moeilijk gehad om interessante onderwerpen en inspiratie te blijven vinden.

Het mooie van macrofotografie is echter dat je het overal kunt doen, ook binnenshuis, als je maar beetje creatief bent. In dit artikel 5 ideeën voor macrofotografie (rondom) thuis. Probeer ze zelf maar eens uit! Ik ben natuurlijk niet de eerste fotograaf die aan onderstaande ideeën denkt, en het zou me niet verbazen als je er al eens een paar hebt gezien. Maar dat maakt het niet minder leuk om je eigen draai te geven aan dit soort fotografie.

1. Abstracte fotografie

Nu het voorjaar is aangebroken is het de tijd van de ontluikende lenteknoppen. Dit is op zich al een mooi onderwerp om te fotograferen, maar je kunt er ook iets abstracts mee doen. Vormen en kleuren. Dat is alles wat je overhoudt als je al het herkenbare uit een foto weghaalt. De abstracte fotografie toont niet de werkelijkheid, maar geeft een inkijkje in de verbeelding van de fotograaf. Soms is een abstracte foto de beste manier om emoties over te brengen of je kunt er vitale context mee uit je afbeeldingen verwijderen.

Als je ontluikende bloemknoppen van dichtbij fotografeert kun je ingewikkelde texturen en details zien die onder normale omstandigheden niet zichtbaar zijn. En als je je fantasie de vrije loop geeft zie je ineens allerlei nieuwe vormen en onderwerpen ontstaan! In onderstaande foto’s van Nature Heaven zie je de bloem van een Magnolia, net voordat hij opent. Ik zie er een vogel in die uit het ei kruipt. Rechts zie je Hollyhocks bloemen waar ik drie balletdanseressen in zie. 

2. CD en waterdruppels

Eén van de klassieke onderwerpen voor dit soort ‘zelfgemaakte’ macrofotografie is een cd. Misschien moet je eerst wat kasten en laden doorzoeken, maar ik denk dat de meeste fotografen wel ergens oude cd’s hebben liggen. Probeer indien mogelijk een exemplaar te gebruiken dat niet te veel krassen bevat.

Als je de cd kantelt ten opzichte van je lichtbron, krijg je interessante kleurpatronen. Om nog meer interessante zaken toe te voegen, kun je de cd besproeien met waterdruppels en spelen met scherptediepte. Probeer de cd rechtop te zetten en opnamen te maken vanaf een statief, zodat je langere belichtingstijden kunt gebruiken en daarbij foto’s van hogere kwaliteit kunt maken. De resultaten zijn leuk, abstract en gemakkelijk vast te leggen.

3. Objecten in het water laten vallen (splash fotografie)

Deze is leuk! Hierbij kun je, als je een grote vaas of een lege aquariumtank hebt (iets met een grote zijkant van glas) proberen objecten onder water vast te leggen direct nadat je ze hebt laten vallen. Het is het omgekeerde van fotografie met waterdruppels. In het eerdere artikel: Druppel en Splashfotografie, hoe doe je dat? meer over dit onderwerp.

4. Druppelfotografie

Een ander idee is om waterdruppels direct te fotograferen (geen cd nodig). Waarschijnlijk heb je al eens wat foto’s gezien van waterspetters en hoe interessant ze van dichtbij kunnen zijn. Sommige fotografen gaan zelfs zo ver dat ze aangepaste druppelopstellingen bouwen om die fascinerende patronen van op elkaar inwerkende waterspatters kunnen produceren.

Wat ook leuk is om te proberen is het mini-lenseffect in een druppel gebruiken. Op de Canon-site stuitte ik op een interessant artikel dat beschrijft hoe je met je macrolens foto’s kunt maken van bloemen die in waterdruppels worden weerspiegeld. Door gebruik te maken van de specifieke lichtbreking in je macro-objectief kun je al snel tot adembenemende close-up foto’s komen. Ik besloot het eens te proberen!

Glycerine werkt veel beter dan water voor het maken van druppels. De druppels worden dikker, glanzender en blijven langer aan de steel plakken. Dit scheelt je een hoop opnametijd. Wat heb je nodig voor deze techniek:

• Een camera met een macro-objectief
• Een statief
• Een afstandsbediening
• Eventueel een flitser (ik heb het met daglicht gedaan)
• Een bloem
• Een takje om wat druppels aan te hangen
• Glycerine (verkrijgbaar bij Kruitvat of apotheek) om druppels te maken
• Een tandenstoker om de druppels te bevestigen aan het takje

Werkwijze

Zet de beeldstabilisatie uit, omdat je vanaf statief werkt. Werk eventueel in liveview, zodat de spiegelbeweging geen camerabeweging veroorzaakt. En gebruik een afstandsbediening, camera connect app of tijdontspanner voor maximale scherpte.

Zet vervolgens je camera met macro-objectief zo dicht mogelijk (dus op de kortste focusafstand) van de druppel(s) zodat je de best haalbare vergroting krijgt. Want waterdruppels blijven klein, zelfs met het vergrotend effect van een macrolens. Ik moest mijn afbeelding ook wat bijsnijden.

Kijk hoe dichtbij je kunt komen waarbij je met de autofocus aan nog kunt scherpstellen. Gebruik een niet al te groot diafragma (begin met f/8) zodat je in ieder geval één druppel (met prachtige weerspiegeling van de bloem en soms de gehele kamer in al zijn details) scherp hebt.

Ze daarna de autofocus uit en stel handmatig scherp op de druppels. Verplaats de bloem op de achtergrond tot de lichtbreking scherp in de vloeistof wordt weergegeven.

De kunst is om de bloem op de achtergrond onscherp te houden terwijl de lichtbreking in het beeld scherp is. Schuif dus net zo lang met de positie van de bloem op de achtergrond tot het goed is. Houd de druppels parallel met de camera om alle druppels scherp te houden.

Extra effect

Een leuk extra effect zou je kunnen meegeven door twee verschillend gefocuste foto’s (eentje op de druppel en een ander op de bloem op de achtergrond) samen te voegen zodat de contouren van de bloem op de achtergrond ook weer wat zichtbaar worden. Dit zie je in bovenstaande foto.

5. Creatieve verhalen maken met je macro-objectief

Het gebruik van mini-figuurtjes is een leuke manier om creatieve verhalen te maken. Het voordeel van het gebruik ervan is dat ze niet bewegen (geen gedoe met sluitertijden). Het leert je ook creatiever te kijken. Je onderwerpen zijn letterlijk overal om je heen te vinden: van een legostukje tot een lepel en van een pingpongballetje tot de onderkant van een paddenstoel. De resultaten zijn vaak spectaculair en verrassend.

Miniatuur landschappen

Je kunt er je specialiteit van maken: miniatuur landschappen in eigen tuin. Je tovert stenen, gras en bloemen in je achtertuin, studio of huiskamer om tot een dramatisch fantasielandschap. Soms is het niet van echt te onderscheiden. Maar je kan ook een fantasielandschap maken dat je in de praktijk niet snel zult vinden. Er zijn ontzettend veel mogelijkheden om het ‘omgekeerd perspectief-effect (iets kleins heel groot laten lijken, zie verderop in dit artikel) toe te passen.

Aliens

Pissebedden, hommels, vliegen en andere insecten zien er in close-up vaak heel anders uit dan vanuit het alledaagse perspectief. Maak eens op een dramatische manier gebruik van dit effect en fotografeer de diertjes als regelrechte aliens. Verander grashalmen en bloemen in fantasievolle gekleurde bomen en stenen in bergketens (maak besneeuwde toppen met een wolkje poedersuiker).

Plot verzinnen

Je kunt zelfs hele (beeld-)verhalen vertellen met deze mini-figuurtjes in je miniatuur-landschappen, al dan niet met insecten of andere levende wezens erbij. Dit geeft een heel sterk vervreemdend effect. Nietsvermoedende peddelaars die worden belaagd door een nijlpaard, een vlieg die een lekker hapje ziet in een slapende badgast, een man die een hommel probeert te temmen, een reiziger die verstrikt geraakt is in een enorm spinnenweb en die vervolgens ingekapseld wordt door een enorme kruisspin.

Ontzettend leuk om te doen (alleen het plot van je foto verzinnen is al een feest) en nog interessanter om vervolgens je idee goed uit te werken. Want je zult heel wat problemen moeten oplossen met licht, scherpte, compositie en beeldhoek. Om het technisch voor elkaar te krijgen zul je al je opgedane skills kunnen inzetten, een hele goede oefening! De enige beperking is je eigen creativiteit en doorzettingsvermogen. Het resultaat is altijd een unieke foto die nog nooit eerder is gemaakt!

Waar koop je de miniaturen

Bij de miniaturenwinkel zijn allerlei soorten miniaturen te koop. Badgasten, reizigers, oudere voorbijgangers, bergbeklimmers, bouwvakkers, je kunt het zo gek niet verzinnen.

Slinkachu

De Londense straatartiest Slinkachu is een goede inspiratiebron. Hij startte in 2006 met zijn miniatuurspektakel Little People. Met zijn minuscule poppetjes (schaal van 1 op 87) maakt Slinkachu zeer humoristische diorama’s. De poppetjes komen meestal uit modelbouwpakketten voor miniatuurtreinen. Het project gaat zowel om het plaatsen van de taferelen als de fotografie ervan.

Conclusie

Hopelijk heeft dit artikel je wat ideeën en inspiratie gegeven voor je eigen fotografie! Het is altijd goed om je fotografie-skills af en toe te oefenen, zelfs als je binnen moet blijven. Deze onderwerpen zijn wellicht een mooie start.

Ik wil ook benadrukken dat je eigenlijk niet echt een macrolens of speciale apparatuur nodig hebt om één van deze onderwerpen te fotograferen (behalve misschien de waterdruppelfotografie, die veel gemakkelijker is met een flitser). Het enige wat je nodig hebt, is creatief denken en flexibiliteit. Ik heb uitstekende foto’s gezien van alles, van stenen tot zilverwerk, allemaal gemaakt in het comfort van het huis van de fotograaf. Dus stel je camera in, zoek naar interessante onderwerpen en heb er vooral lol in!